Priča o Požarevcu bi mogla da počne od Bronzanog doba sa kličevačkim idolom ali kako je pomenuti idol nestao u požaru tokom Prvog svetskog rata, pomerićemo početak na neke ranije požare. Pričaju ljudi da je tokom svojih neprekidnih ratovanja Zmaj Ognjeni Vuk opkolio Turke u močvari kraj Velike Morave. Kako nije mogao da ih istera odatle on je u skladu sa svojim ognjenim imenom spalio sav taj prostor. Naselje koje je kasnije tu nastalo dobilo je ime Požarevac. U turskim tefterima se Požarevac prvi put pominje 1467. godine ali je u istoriju na velika vrata ušao 1718. godine kada su u njemu potpisale mir Austrija, Mletačka republika i Turska uz posredovanje Engleske i Holandije. Požarevac je bio značajno mesto u Srbiji kneza Miloša, njegova druga prestonica i mesto u kome je najčešće boravio. I danas meštani pominju Miloševu blagonaklonost ka gradu i stalnu želju da gradu ostavi nešto značajno. Navodno, posle otvorenog pitanja Knjaza šta žele da im podigne u gradu, meštani su poželeli zatvor – da im deca ne idu daleko od kuće. I tako je Požarevac dobio zatvor u Zabeli. Možda je priča o Zabeli šala stanovnika na lični račun ali velika ergela pored Velike Morave je istinski poklon Miloša gradu. Kasnije je knez Mihajlo u spomen na majku Ljubicu ergelu nazvao Ljubičevo.
Požarevac se nalazi na završetku Stiške grede koja čini razvođe Mlave i Velike Morave. Obe reke se ulivaju u Dunav tako da je Požarevac okružen trima rekama. Grad je centar Braničeva, najravnijeg i najplodnijeg dela Srbije (posle Vojvodine). Lokalitet pored tri reke su uočili i Rimljani koji su tu podigli grad Viminacijum. U doba cara Hadrijana Viminacijum je bio centar Gornje Mezije koja se teritorijalno poklapala sa današnjom Srbijom. Nekad moćan grad su u V veku uništili Huni i on se posle toga nikad nije oporavio. Od materijala rimskog grada je načinjena tvrđava u Smederevu a verovatno i Golubački grad. Austrijski putopisac, Feliks Kanic sa kraja XIX veka je zapisao da se ostaci Viminacijuma koriste za popločavanje požarevačkih ulica. Posle razaranja i razvlačenja ostataka Viminacijuma koje je trajalo jedanipo milenijum, lokalitet je zaštićen i na njemu se izdvajaju tri sanirane celine- gradska kapija, terme i mauzolej rimskog imperatora Hostilijana.
Mauzolej je uglavnom rekonstruisan i uređen za posetioce. Goste dočekuju dvoje mladih Rimljana a u tajne podzemnog sveta uvodi Haron kome se simbolično plaća jedan dukat. U grobnicama su sačuvane ranohrišćanske freske od kojih najviše privlače pažnju Isusov monogram i lik mlade Rimljanke. Ostaci grada se danas ispituju snimanjem sa satelita, potom radarskim snimanjem i tek na kraju nastupaju bageri, lopate i metlice. Meštani pričaju da se za praznik Bogojavljenja na nebu iznad nalazišta vidi neka čudna svetlost pa oni koji mašti puste na volju tvrde da je to sjaj Apolonove zlatne kočije. Viminacijum je mesto gde se sudaraju priče iz davnina i neprekidna glad za energijom. Naime, lokalitet Viminacijuma se nalazi u krugu kostolačke termocentrale i pored ogromnog, površinskog ugljenokopa.

Pored antičkog nasleđa značajni su i tragovi srpske srednjevekovne države. U šumarcima, jarugama i klisurama su skriveni manastiri Gornjak, Zaove, Rukumija, Vitovnica, Trška crkva, Bradača Nimnik, Tumane, Sestroljin… U samom gradu se nalazi Saborna crkva koju je podigao knjaz Miloš 1819. godine i posvetio svetim Arhangelima Mihailu i Gavrilu. U centru grada dominira zgrada Okružnog zdanja iz 1889. godine u kojoj se nalaze Skupština opštine Požarevac i središte Braničevskog okruga. Zgradu upotpunjava lep park sa spomenikom knjazu Milošu. Obavezan cilj posetioca Požarevca je i galerija Milene Pavlović Barili, Narodni muzej i spomen park Čačalica na brdu iznad grada.
Najbolje vreme za posetu Požarevcu je ipak početak septembra. Od 1964. godine na gradskom hipodrumu se održavaju Ljubčevske sportske igre. Tri dana grad i posetioci žive samo za igre. Od svečanog defilea učesnika do zaršnog nadmetanja višebojaca na prepunom stadionu ključa. Na kraju grad dobija svog heroja – Viteza Ljubičeva.

 
POZAREVAC